مشخصات

کشور ایران
استان اصفهان
شهرستان نطنز
بخش مرکزی
جمعیت  ۴۴۵۵۱نفر
مساحت 30کیلومتر مربع
زبان گفتار زبان راجی
مذهب شیعه
ارتفاع از سطح دریا ۱۶۶۶ متر
شرایط آب و هوا سردسیری،کویری و معتدل
پیش شماره تلفن ۵۴۲۲–۰۳۱
شناسه ملی خودرو ایران ۲۳ ط
ره آورد گلابی، به، زعفران، صنایع دستی سرامیک، جوز قند، انار ، گردو ، زردآلو ، انگور و پسته

نطنز مرکز شهرستان نطنز یکی از شهرستان‌های استان اصفهان است. نطنز که یکی از شهرهای سرسبز و پرباغ استان است، در میانه راه کاشان به اصفهان و در فاصله‌ ۱۲۰ کیلومتری شمال شرقی اصفهان قرار دارد. قرار گرفتن نطنز در دامنه کوهستان کرکس موجب شده تا بارندگی و منابع آبی این شهر بهتر باشد و سرسبزی این شهر مدیون همین جایگیری است. معنای نام نطنز، شهر آب پرآب، یا شهر کوچک و دنج است. گویش محلی نطنزی گویش رایج مردم این شهر است که به گویش اصفهانی نزدیک است. از صنایع دستی نطنز می‌توان به پارچه‌بافی، ریسندگی، گلیم بافی و ساخت کاشی و سرامیک اشاره کرد. مردم این منطقه بسیار کوشا و فعال هستند، به همین دلیل نیز دامنه‌ی فعالیت‌شان به چندین زمینه از جمله کشاورزی، دام‌داری، صنایع دستی، صنعیت و حتی گردشگری هم می‌رسد. تاریخ دیرینه‌ی این شهر سبب شده است سنت‌ها و مراسم فرهنگی مختلفی در این منطقه پا بگیرد. یکی از این آیین‌ها پنج‌شنبه بازار است که با وجود قدمت طولانی، هم‌اکنون نیز ادامه‌دار است. مذهب نیز در بارورسازی فرهنگ مردم نطنز تأثیر زیادی داشته و هنوز هم دارد. اطراف این منطقه‌ی خوش‌ آب‌وهوا را رشته کوه کرکس احاطه کرده و از طرف دیگر، بخشی از شهرستان نطنز در کویر قرار گرفته است. به همین دلیل، ارتفاع منطقه از سطح دریا، بین بازه ۸۰۰ تا ۲٬۲۰۰ متر قرار گرفته و اقلیم‌های متنوعی پدید آمده است. اگر به سمت غرب رشته کوه کرکس بروید، به روستاهایی با دمای بسیار پایین و زمستان‌هایی سرد خواهید رسید. البته همین روستاها در سایر فصل‌های دمایی تقریباً معتدل را پشت سر می‌گذارند و بسیار مناسب تفریح و گردش می‌شوند. در منطقه‌ی جلگه‌ای این شهرستان که به دامنه‌ی کوه‌ها می‌رسد، به دلیل سطح پایین و زاویه تابش آفتاب، اقلیمِ کویری را تجربه خواهید کرد. در نتیجه تابستان‌های این منطقه بسیار گرم و سوزان است. اما با عبور از آن فصل دمای هوا کاهش می‌یابد و هوای به‌نسبت معتدلی پدید می‌آید. اگر گذرتان به سمت بخش امامزاده و شهرستان باد رود خورد، باید انتظار یک آب‌وهوای کاملاً کویری را بکشید؛ در این منطقه نه خبری از بارندگی چندانی است و نه هوا متعادل خواهد بود. بسته به حس‌وحال و شرایط شخصی-کاری شما، در هر فصلی انتخاب‌های متنوعی پیش روی‌تان قرار دارد. برخی از افراد عاشق سرما هستند و از آب‌وهوای خاص زمستان لذت می‌برند. این دسته می‌توانند در فصل زمستان به توابع نطنز سفر کنند و تجربه‌های جدیدی از سر بگذارنند. از آن طرف برخی دیگر از افراد عاشق کویرنوردی و تنهاییِ خاص بیابان هستند. این دسته افراد نیز می‌توانند در فصل تابستان که از سوز و سرمای زمستانی خبری نیست، به مناطق کویری نطنز بیایند. با این حال عموم مردم آب‌وهوایی معتدل را ترجیح می‌دهند که نه‌ خیلی گرم باشد و نه خیلی سرد. فصل بهار و پاییز دمای هوا به میزان مطلوبی می‌رسد و از آن آب‌وهوای سخت دیگر خبری نیست. اگر شما هم جزو این دسته هستید، این دو فصل می‌تواند برای شما گزینه‌ی مناسبی باشد. نطنز، باغ شهر تاریخی و مرکزی ایران، از شهرستان‌های استان اصفهان در 70 کیلومتری جنوب شرق کاشان و در دامنه کوه های کرکس واقع شده است. شهرت این شهر بیشتر به علت آب و هوای دلپذیر و محصولات طبیعی و میوه‌های منطقه، به ویژه گلابی آن است. نطنز در زبان پهلوی به معنی مکانی خوش آب و هوا است.
 

این شهرستان شامل بخش‌های زیر می‌ باشد:

 
بخش ها:
مرکزی و امامزاده
 
دهستان:
دهستان خالدآباد، دهستان آقا علی عباس، دهستان طرق رود، دهستان کرکس و دهستان برزرود
 
روستاها:
برز، ابیانه، هنجن، کمجان، طار، ورگوران، مزده، نیه، گودرزن، نسران، مزرعه باباحاجی، گل آباد، شورغستان، رنگان، مارسار و ....
 

جای‌ های دیدنی شهرستان نطنز

 
مسجد جامع نطنز
تغلب مسجد جامع شهرها، قدیمی‌ترین یا معروف‌ترین مسجد آن شهر محسوب می‌شود. مسجد جامع نطنز نیز از این قاعده مستثنی نیست. مسجد جامع یا مسجد جمعه نطنز، یکی از مهم‌ترین جاذبه‌های گردشگری و البته دیدنی نطنز به حساب می‌آید. این مسجد متعلق به دوران ایلخانیان است. مسجد جامع نطنز بخش‌های مختلفی دارد و نکته جالب اینجاست که هر بخش از این مسجد را در یک دوره تاریخی بنا کرده‌اند. مسجد جامع به‌صورت کلی از نظر تاریخی به ۴ بخش تقسیم می‌شود که قدیمی‌ترین بخش آن متعلق به دوران ایلخانیان است.
 
قلعه طرق رود
قدمت این قلعه به دوران اشکانی می‌رسد و هم‌اکنون نیز در فهرست آثار ملی قرار دارد. این اثر تاریخی با داشتن بیش از ۲۰ قرن قدمت و بیش از ۳۰٬۰۰۰ متر مربع مساحت، در ۳ طبقه و بر تپه‌ی مشرف به بنا شده است. اگر فرصت بازدید از ارگ بم را نداشته‌اید، رفتن به قلعه طرق رود می‌تواند آن را جبران کند. شباهت نوع معماری این دو بنا به‌حدی است که گویی دو خواهرند. در این بنا علاوه‌بر وجود چاه، چندین دژ نگهبانی وجود داشته تا امنیت قلعه طرق رود حفظ شود.
 
دهکده گردشگری و تفریحی رایان
چقدر به کمپ در طبیعت علاقه‌مند هستید؟ آیا دوست دارید در دل طبیعت و مناطق کوهستانی حضور داشته باشید؟ خب زمانی که همراه با خانواده سفر کنید، کمپ‌زدن شاید منطقی به نظر نرسد. در کمپ‌های طبیعی، خطرات مختلفی جان شما را تهدید می‌کند. به همین خاطر بسیاری قید حضور در طبیعت و اقامت شبانه را می‌زنند. دقیقاً همین مسئله باعث شده تا دهکده گردشگری و تفریحی رایان تأسیس شود. این دهکده در دامنه کوه‌های کرکس و ۳۰ کیلومتری نطنز قرار دارد. این دهکده در ارتفاعات نطنز واقع شده است. پس می‌توانید شاهد چشم‌اندازی خیره‌کننده از نطنز، کشه و طرق رود باشید. در این مجموعه تفریحی، چندین و چند واحد عالی برای اقامت در نظر گرفته شده است. هر یک از این واحدها دارای امکانات رفاهی و خدماتی کامل هستند. مسافران در این دهکده می‌توانند از برق شهری، آب لوله‌کشی قابل‌شرب، سیستم تهویه مطبوع و هر گونه امکانات رفاهی دیگر که تصور می‌کنید بهره‌مند شوند. هر ویلا با فاصله از ویلای دیگر قرار دارد. پس می‌توان گفت که حریم شخصی مسافران در این دهکده توریستی به‌خوبی رعایت شده است. در تابستان اصلاً خبری از گرما در این منطقه نیست. البته به همین ترتیب، زمستان‌هایی سردی انتظار دامنه کوهستان کرکس را می‌کشد. در این منطقه صدایی جز صدای پرندگان و باد به گوش نمی‌رسد. همچنین می‌توانید چشمان خود را با مراتع سرسبز و تماشایی سیرآب کنید.
 
روستای تاریخی ابیانه
یکی از معروف‌ترین جاذبه‌های گردشگری نطنز روستای دیرینه ابیانه، واقع در اطراف کوهستان کرکس است. این روستا نه تنها بین هم‌وطنان عزیزمان بلکه حتی نزد گردشگران خارجی نیز از شهرت خاصی برخوردار است؛ به حدی این شهرت زیاد بوده که ابیانه هم‌اکنون یکی از آثار ملی کشورمان محسوب می‌شود. دلیل این شهرت هم معماری منحصر به‌فرد این روستا است. همچنین وجود سه قلعه‌ی تاریخی تخت هامان، هرده و پاله به آن‌جا اهمیت خاصی بخشیده است. علاوه‌بر آن اگر علاقه‌مند با زیارتگاه‌ها هستید، خبر خوشی برای شما وجود دارد؛ چرا که در ابیانه دو زیارتگاه هینزا و شاهزاده یحیی-شاهزاده عیسی نیز قرار گرفته است.
 
غار پریان
نمی‌توان به معرفی نطنز و ابیانه پرداخت، اما چیزی از غار پریان نگفت. بعد از پایان گردش در روستا اگر ۸ کیلومتری از آن‌جا فاصله بگیرید، به غاری جذاب و دیدنی می‌رسید. تنها حدود دو دهه است که این غار کشف شده و هنوز هم بررسی آن ادامه دارد. به همین دلیل اگر قصد بازدید از آن‌جا را دارید، حتماً از یک راهنمای باتجربه کمک بگیرید. علاوه‌بر آن به‌همراه داشتن تجهیزات مناسب غارنوردی نیز لازم خواهد بود.

آتشکده نطنز
احتمالاً هرکسی بداند که نطنز کجاست، نام آتشکده‌ی آن‌جا هم به گوشش خورده است. این بنا که نزدیک به دو هزاره تاریخ را گذرانده، در نزدیکی مسجد جامع این شهر قرار دارد. نکته‌ی جالب درباره‌ی این دیدنی، مسیر رسیدن به آن‌جا است. برای رسیدن به آتشکده شما از باغ‌های سرسبز و باطراوتی عبور می‌کنید که هم مسیر را دل‌انگیز می‌کند و هم راه‌ را کوتاه‌تر.
 
کاروانسرای میرابوالمعالی
از دیگر جاهای دیدنی‌ نطنز کارونسرای میرابوالمعالی است که با نام قلعه کوهاب نیز شناخته می‌‌شود. قدمت این بنا به دوران صفویه می‌رسد و به فرمان یکی از کارگزاران معتمد شاه عباس صفوی (میرابوالمعالی برزرودی) ساخته شده است.
 
منطقه نمونه گردشگری متین آباد
در بخش‌های قبلی شما را با دهکده توریستی رایان آشنا کردیم. رایان در مناطق کوهستانی و دامنه کرکس قرار داشت. علاوه‌بر این دهکده توریستی، منطقه نمونه گردشگری متین آباد نیز مکانی عالی برای اقامت در مناطق طبیعی نطنز به حساب می‌آید. این منطقه نمونه گردشگری در ۲۵ کیلومتری جنوب نطنز و همچنین ۶۰ کیلومتری جنوب‌شرق کاشان قرار دارد. دهکده گردشگری متین آباد در ابتدای رمل‌های شنی و بزرگ کویری موسوم به «پشت ریگ»، جنوب دریاچه نمک مسیله و نزدیکی قلعه کرشاهی قرار دارد. این منطقه نخستین اکوکمپ ایران به حساب می‌آید. هدف از ساخت این اکوکمپ، توسعه گردشگری پایدار و همچنین حفاظت از زیست بوم منطقه است. در این دهکده توریستی، ویلاهایی با امکانات کامل در اختیار مسافران قرار می‌گیرد. مسافران می‌توانند از امکاناتی همچون آب لوله‌کشی شرب، برق شهری، سرویس بهداشتی و حمام اختصاصی و سایر امکانات استفاده نمایند. در فضای این اکوکمپ خبری از صدا و شلوغی شهری نیست. آسمان شب پرستاره است و می‌توانید از ستاره‌نگری در طول شب لذت ببرید.
 
امامزاده آقا علی عباس و سید محمد
بقعه امامزاده آقا علی عباس و سید محمد یکی از زیباترین جاهای دیدنی نطنز به حساب می‌آید. امامزاده آقا علی عباس و سید محمد از فرزندان امام موسی کاظم بودند. این بقعه در ۳۰ کیلومتری شهر نطنز و ۸ کیلومتری شهر بادرود واقع شده است. امامزاده آقا علی عباس و سید محمد  در بین مردم محلی بسیار محترم هستند. بسیاری از مردم شب‌ها برای راز و نیاز به این مکان می‌آیند. همچنین بسیاری نذر این امامزادگان می‌کنند تا به حاجت خود برسند. از جنبه مقدس این امامزاده که بگذریم، باید به معماری زیبای بقعه این امامزاده بپردازیم. این امامزاده بقعه‌ای نسبتاً بزرگ و درخور دارد. از نظر معماری می‌توان گفت که از سبک معماری اسلامی – ایرانی در آن به‌خوبی استفاده شده است. گنبد و مناره‌ها با کاشی‌کاری‌های فیروزه‌ای و زیبا تزئین شده‌اند. سردر اصلی امامزاده دارای ایوانی بزرگ و تماشایی است. پلان کلی امامزاده را به شکل مربع طراحی کرده‌اند. رو به روی درب ورودی حوضی بزرگ و سنگی به چشم می‌خورد. تقارن در این بنا به‌خوبی دیده می‌شود. در فضای داخلی هم مقرنس‌کاری‌های سقف توجه بسیاری را به خود جلب می‌کند. پس بازدید از این بقعه را حتماً باید در برنامه سفر به نطنز قرار دهید. البته به یاد داشته باشید ایام محرم و مخصوص تاسوعا و عاشورا، این بقعه به‌شدت شلوغ می‌شود.
 
مسجد میر نطنز
مسجد میر نطنز یکی از قدیمی‌ترین مساجد نطنز به حساب می‌آید. بد نیست بدانید مسجد میر نطنز بلندترین و بی‌بدیل‌ترین محراب دوطبقه جهان اسلام را در خود جای داده است. قدمت این محراب بزرگ به دوران سلجوقی باز می‌گردد. متأسفانه بخش‌های بسیاری از این مسجد آسیب دیده است. با وجود این هنوز هم بازدید از این مسجد می‌تواند برای گردشگران و مسافران بسیار جذاب باشد.
 
چشمه آب سرخ فریزهند
چشمه آب سرخ فریزهند یکی دیگر از زیباترین جاهای دیدنی نطنز است. این چشمه در ۴۵ کیلومتری شمال‌غرب نطنز قرار دارد. برای دسترسی به این چشمه، باید حدود ۱ ساعت در راه باشید؛ اما با دیدن این چشمه، تمام مسافتی که پشت سر گذاشته‌اید را فراموش خواهید کرد. همان طور که حدس می‌زنید، آب این چشمه به رنگ قرمز است. حتی خاکی که در نزدیکی این چشمه وجود دارد نیز به رنگ قرمز در آمده است. این چشمه یکی از مهم‌ترین چشم‌های آب معدنی اصفهان به حساب می‌آید. چشمه آب سرخ فریزهند املاح بسیاری دارد. این چشمه را  جزء چشمه‌هایی با آب بی‌کربناته همراه با گاز دسته ‌بندی ‌می‌کنند. دلیل سرخ‌بودن این آب، وجود املاح آهن در ترکیبات آب است. به همین خاطر آب به رنگ سرخ است و حتی خاک اطراف را نیز به رنگ سرخ در آورده است. همان طور که می‌دانید، آهن یکی از مهم‌ترین املاح معدنی است که بدن به آن نیاز دارد. آهن می‌تواند به افزایش تعداد گلبول‌های قرمز و مقدار هموگلوبین کمک کند. پس از آب این چشمه برای درمان کم‌خونی استفاده می‌شود. همچنین نوشیدن آب چشمه آب سرخ فریزهند به درمان مشکلاتی همانند بیماری‌های کبد، مجاری صفراوی، مشکلات معده و روده و به‌صورت کلی سیستم گوارش کمک می‌کند. پس این چشمه را باید یکی از مفید‌ترین جاهای دیدنی نطنز دانست.
 
مجموعه گردشگری افوشته
محله‌ی افوشته‌ی نطنز مصداق جمله‌ی «آن چه خوبان همه دارند، تو یک‌جا داری» است. این منطقه با داشتن ۹ جاذبه‌ی تاریخیِ متعلق به دوره‌های مختلف تاریخی، بسیار دیدنی است. کم‌تر نقطه‌ای را می‌توان پیدا کرد که چنین ویژگی خاصی داشته باشد و همین هم آن را متمایز کرده است. یکی از دیدنی‌های افوشته بنایی با قدمت ۶۰۰ سال و با نام «خانه سورگاه» است. از دیگر دیدنی‌های آن نقطه حمام معروفِ آن منطقه، مقبره سید واقف، حسینیه، آب‌انبار، شربت‌خانه، خانقاه و مسجد است. اگر شما هم به تاریخ علاقه دارید، محله‌ی افوشته‌ نطنز را از دست ندهید.